Tìm hiểu các phương pháp điều trị Bệnh viêm khớp dạng thấp hiệu quả từ Đông y và Tây y. Chia sẻ chuyên môn từ Lương y Nguyễn Thành Danh, giúp giảm đau, ngăn biến chứng và cải thiện vận động bền vững.
Viêm khớp dạng thấp là căn bệnh khiến nhiều người phải “sống chung với đau đớn”. Không chỉ gây sưng, cứng khớp, bệnh còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tim, phổi và chất lượng cuộc sống. Là người gắn bó hơn 20 năm trong nghề, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân gần như mất khả năng vận động, nhưng sau khi được điều trị đúng hướng, họ đã có thể đi lại, làm việc và cười nói bình thường.
Điều quan trọng không phải chỉ là “hết đau”, mà là hiểu bệnh để điều trị đúng cách, phối hợp hài hòa giữa Tây y và Đông y, giúp làm chậm tiến trình bệnh và giữ gìn sức khỏe toàn thân.
1. Phương pháp điều trị Tây y: Kiểm soát viêm, ngăn biến chứng
Tây y có ưu điểm ở khả năng can thiệp nhanh, giảm viêm và đau hiệu quả. Tuy nhiên, bệnh nhân cần hiểu rõ cơ chế và giới hạn của từng nhóm thuốc để dùng đúng, tránh lạm dụng.
1.1. Điều trị bằng thuốc
Trong giai đoạn cấp, bác sĩ thường kê nhóm thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) như Ibuprofen, Naproxen hay Diclofenac để giảm sưng, giảm đau. Tuy nhiên, thuốc này chỉ giúp kiểm soát triệu chứng, không ngăn được tổn thương khớp lâu dài.
Với trường hợp viêm nặng, Corticosteroid như Prednisolone hay Methylprednisolone có thể được dùng ngắn hạn. Thuốc giúp giảm nhanh phản ứng miễn dịch, nhưng nếu lạm dụng dễ gây loãng xương, tăng đường huyết và yếu cơ.
Điều quan trọng là sử dụng phối hợp với nhóm DMARDs (Disease-Modifying Anti-Rheumatic Drugs) – như Methotrexate, Sulfasalazine hoặc Leflunomide – để ức chế cơ chế tự miễn, làm chậm tiến triển bệnh.
Ở giai đoạn kháng thuốc, các thuốc sinh học (Biologic Agents) như Adalimumab, Etanercept hoặc Infliximab có thể được chỉ định, giúp “khóa” phản ứng viêm ở cấp độ phân tử.
1.2. Phẫu thuật phục hồi khớp
Nếu tổn thương khớp đã quá nặng, các thủ thuật phẫu thuật nội soi hoặc thay khớp nhân tạo sẽ giúp cải thiện chức năng vận động. Tôi từng chứng kiến nhiều bệnh nhân sau khi phẫu thuật thay khớp gối có thể đi bộ trở lại, nhưng để duy trì kết quả này, họ cần phục hồi chức năng và chế độ dinh dưỡng phù hợp.
Tây y đi nhanh, nhưng để giữ được kết quả lâu dài, người bệnh cần sự hỗ trợ từ lối sống và liệu pháp tự nhiên – đó là nơi Đông y phát huy tác dụng.
2. Phương pháp điều trị Đông y: Cân bằng khí huyết, phục hồi từ gốc
Đông y nhìn nhận viêm khớp dạng thấp là chứng tý – tức “tà khí phong, hàn, thấp” xâm nhập khiến khí huyết tắc nghẽn, gây đau, sưng, khó vận động. Muốn điều trị hiệu quả, phải trừ tà, thông kinh, bổ can thận và tái lập lưu thông khí huyết.
2.1. Châm cứu và xoa bóp bấm huyệt
Châm cứu không chỉ giúp giảm đau mà còn điều hòa khí huyết, kích hoạt khả năng tự chữa lành của cơ thể.
Trong kinh nghiệm của tôi, bệnh nhân viêm khớp dạng thấp thể phong hàn thấp nên được châm ở các huyệt Thái xung, Túc tam lý, Dương lăng tuyền, Hợp cốc, A thị huyệt.
Còn xoa bóp bấm huyệt giúp giãn cơ, giảm co cứng và cải thiện tuần hoàn tại khớp. Kết hợp với xông hơi thảo dược hoặc ngâm tay chân nước thuốc ấm mỗi ngày sẽ giúp giảm đau đáng kể.
2.2. Bài thuốc cổ truyền điều trị viêm khớp dạng thấp
Đông y có nhiều bài thuốc quý giúp giảm đau, trừ thấp và phục hồi chức năng khớp. Tôi thường chọn bài phù hợp theo thể bệnh cụ thể:
- Bài Quyên tý thang: Dành cho người đau khớp do phong hàn thấp. Thành phần gồm Khương hoạt, Đương quy, Hoàng kỳ, Xích thược, Phòng phong… có tác dụng hoạt huyết, trừ phong, thông kinh lạc.
- Bài Độc hoạt tang ký sinh thang: Dùng cho người đau lâu ngày, thể can thận hư. Gồm Độc hoạt, Tang ký sinh, Tần giao, Đương quy, Ngưu tất, Đỗ trọng… giúp bổ can thận, mạnh gân cốt.
- Bài Quế chi thược dược tri mẫu thang: Thích hợp cho người đau khớp kèm sưng nóng, có yếu tố thấp nhiệt.
Điều quan trọng là phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ và lương y, không nên tự ý sắc uống theo bài truyền miệng. Mỗi thể bệnh có cách gia giảm khác nhau – “sai một vị, lệch một công năng”.
3. Vật lý trị liệu và thay đổi lối sống: Chìa khóa duy trì kết quả lâu dài
Không phương pháp nào hiệu quả nếu người bệnh vẫn giữ lối sống cũ. Tôi thường khuyên bệnh nhân: “Đừng chỉ điều trị trong phòng khám, hãy tiếp tục điều trị trong chính nếp sống của mình.”
Người bị thấp khớp nên tập các bài vận động nhẹ như yoga, bơi, khí công, đi bộ chậm, mỗi ngày 30 phút để duy trì độ linh hoạt khớp.
Các liệu pháp như chiếu đèn nhiệt, ngâm nước ấm, trị liệu thủy lực cũng giúp cải thiện lưu thông máu và giảm đau.
Về ăn uống, nên tăng cường thực phẩm giàu omega-3 (cá hồi, hạt lanh), rau xanh, gừng, nghệ, và hạn chế thịt đỏ, đồ chiên rán, rượu bia.
Giữ cân nặng hợp lý, ngủ đủ giấc và tránh căng thẳng kéo dài là ba yếu tố quan trọng giúp kiểm soát bệnh.
4. Đông – Tây y kết hợp: Hướng điều trị toàn diện và an toàn
Khi Tây y giúp kiểm soát viêm và ngăn biến dạng khớp, thì Đông y lại phục hồi khí huyết và thể trạng toàn thân.
Nhiều bệnh nhân của tôi áp dụng mô hình “2 trong 1”: điều trị tây y giai đoạn đầu để ổn định triệu chứng, sau đó chuyển sang điều trị duy trì bằng thảo dược và vật lý trị liệu. Kết quả cho thấy không chỉ giảm đau mà còn cải thiện chất lượng giấc ngủ, tiêu hóa và tinh thần.
Sản phẩm Thảo Linh Tiên của Dược Bình Đông là một ví dụ điển hình cho hướng điều trị an toàn, lâu dài. Với các thảo dược như độc hoạt, phòng phong, đương quy, ngưu tất và tang ký sinh, sản phẩm giúp giảm đau khớp, chống viêm tự nhiên, hỗ trợ phục hồi vận động, đồng thời bồi bổ gân cốt, tăng cường khí huyết.
Tôi thường khuyên người bệnh dùng kết hợp với liệu trình châm cứu hoặc bấm huyệt để tối ưu hiệu quả.
5. Kết luận
Viêm khớp dạng thấp không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng hoàn toàn có thể sống khỏe cùng bệnh nếu biết điều trị đúng hướng. Tây y giúp khống chế viêm – Đông y giúp khôi phục khí huyết – còn người bệnh chính là “người thầy thuốc thứ ba” trong hành trình đó.
Nếu bạn đang loay hoay trong cơn đau khớp, hãy bắt đầu bằng việc lắng nghe cơ thể mình, thay đổi thói quen sống, và tìm đến sự kết hợp hài hòa giữa y học hiện đại và cổ truyền. Đôi khi, chỉ cần một sự kiên trì nhỏ, bạn đã có thể bước những bước vững vàng hơn mỗi ngày.
Thông tin của Lương y Nguyễn Thành Danh
Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Danh là truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, giàu kinh nghiệm điều trị các bệnh lý xương khớp
Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thị Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.Nguồn Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Tâm Anh Hospital
Lương Y Nguyễn Thành Danh 